چالشها و مسائل مبتلا به کشور در حوزه تخصصی انجمن
در گذشته ایران ید طولایی در علوم صوتی از قبیل موسیقی و معماری داشته که نمود آن در تاریخ ادبیات فارسی، منظومات، منثورات، تدوین موسیقی، مساجد و تالارها، قرائت قرآن، مزامیر و دعاها مشهود است. بهرغم قدمت صوتیات در ایران و گسترش عرصههایش در جهان، شاهد پیشرفت چشمگیری در این زمینه در داخل کشور نبودهایم، اما در یک دهه اخیر با توجه به درک اهمیت صوتیات توسط جامعه علمی کشور، پیشبرد و توسعه این علم روند رو به رشدی به خود گرفته است. لذا، ضروری به نظر میرسد که با رفع موانع و چالشهای پیشرو، گام مؤثری در بهبود و ارتقاع علمی کشور در این حوزه برداشته شود.
از لحاظ محتوای بسامدی امواج صدایی به سه دستهی فروصدا ، صدا و فراصدا تقسیم میشوند. امواج بین 20 هرتز تا 20 کیلوهرتز که توسط گوش انسان قابل تشخیص هستند را امواج صدایی میگویند. به امواج پایینتر از 20 هرتز امواج فروصدا و بالاتر از 20 کیلوهرتز امواج فراصدا اطلاق میشود. با توجه به عمق نفوذ این امواج هر کدام از آنها کاربردهای مخصوص خود را دارد. از امواج فراصدا بیشتر در کارهای پزشکی استفاده میشود و از امواج صدا و فروصدا در مطالعات زمینلرزه و اکتشاف نفت استفاده میشود که از جمله این مطالعات میتوان به این موارد اشاره نمود: استخراج دقیق خصوصیات لایههای مختلف زمین برای تحلیل و تخمین دقیق انتشار امواج، نحوه تأثیر شبهسنجهای (پارامترهای) گوناگون نظیر دما، رطوبت، فشار و ... بر انتشار امواج صوتی و الگوسازی هر یک از این شبهسنجها، بررسی شبهسنجهای مورد نیاز جهت تعیین موقعیت دقیق و نوع یک منبع صوتی شامل تعیین سرعت، تعیین فاز، زمان ورود، زاویۀ ورود و ... و ارائه راهکارهایی جهت شناسایی این شبهسنجها، بررسی دقیق انواع مولدهای صوتی جهت بررسی شرایط عملکردی آنان در داخل زمین با لحاظ شرایط گوناگون، بررسی الگوهای گوناگون انتشار امواج فروصدا اعم از لرزه و لرزهصوتی شامل روشهای سه بعدی ردیابی امواج ، معادلات سهموی و ...
امواج فروصدایی به دلیل طول موج بلندی که دارند، میتوانند مسافتهای طولانی را طی نمایند و در اطراف بسیاری از این امواج وجود دارند. یافتههای اخیر دانشمندان نشان میدهد که این امواج فروصدایی بر روان انسان تأثیر سوء دارند که بسیاری از بیماریها و اختلالات روانی را موجب میشوند. بنابراین، شناخت این امواج از اهمیت بسزایی برخوردار است.
جاذبهای صوتی موادی هستند که صدا را جذب نموده یا انرژی آن را کاهش میدهند و شامل گستره وسیعی از کاربردها میباشند، کاربرد در صنایع حملونقل زمینی، ریلی، دریایی و هوایی، صنایع ساختمانی، صنایع دفاعی و ... ساخت اینگونه جاذبها و بررسی ضریب جذب آنها نیازمند تشکیل آزمایشگاههای مجهز است تا پس از بهینهسازی، شاخصههای کیفی یک جاذب مفید شناسایی گردد. از دیگر چالشهای این حوزه میتوان به عدم وجود استانداردهای لازم در زمینه جذب امواج صوتی اشاره نمود.
تقریباً تمام رویدادهایی که در اطراف رخ میدهد دارای اثرات صوتی میباشند. ذخیرهسازی این اثرات حجم بسیار بالایی از داده را در اختیار قرار میدهند. بنابراین، دادهکاوی و جوش دادهها اهمیت بسیار بالایی پیدا میکنند. انجام عملیاتی نظیر ثبت دادههای صوتی و دادهکاوی از اهمیت بالایی برخوردار هستند که باید در شاخه ریاضی صوتیات به آن توجه ویژهای گردد.
از چالشهای موجود در عرصه سازه صوتیات و صوتیات معماری میتوان به کمبود نتایج تجربی در منابع اطلاعاتی دنیا، تطبیق نتایج شبیهسازی با نتایج تجربی، و پرهزینه بودن تأسیس آزمایشگاههای در مقیاس کامل اشاره نمود.
نقش انجمن در رفع چالشها و مسائل کشور
انجمنهای علمی با بهرهگیری از متخصصین کارآمد و متعهد در عرصههای گوناگون به عنوان اتاق فکر کشور به حساب میآیند. حضور نخبگان و دستاندرکاران علوم صوتی در انجمن مهندسی صوتیات ایران این امکان را فراهم نموده تا چالشهای فرا روی کشور در این عرصه شناسایی و راهکارهای مناسب جهت حل این چالشها ارائه گردند.
همانطور که در بخش اول عنوان گردید انجمن مهندسی صوتیات ایران دارای کمیتههای تخصصی متعدد میباشد که در راستای سند راهبردی انجمن مهندسی صوتیات ایران، که بخشی از آن در بخش اول مطرح گردید، برای حل چالشهای فراروی کشور گام برداشته است. البته، بدیهی است که امکانات انجمنهای علمی در حد رفع تمام این چالشها نمیباشد، اما در صورت توجه سازمانها و نهادهای دولتی به نظرات کارشناسی متخصصان انجمن و سایر حمایتهای مد نظر انجمن، میتوان در عرصه صوتیّات همچون گذشته قلههای دانش را پیمود.
چالشها و مسائل مبتلا به انجمن
انجمن مهندسی صوتیات ایران همچون سایر انجمنهای علمی برای تحقق اهداف سند راهبردی خود با چالشها و مشکلاتی روبرو میباشد. در این بخش فهرستوار به بیان این چالشها خواهیم پرداخت.
مهمترین چالشهای انجمن مهندسی صوتیات ایران به شرح ذیل میباشد:
1. کمبود و بعضاً نبود منابع مالی،
2. نوپا بودن انجمن و ناشناسی آن در مجامع علمی داخلی و خارجی،
3. فقدان جایگاه سیاستگذاری و مشاورهای برای انجمن در حوزه فعالیتی خود،
4. تنگ شدن عرصهها خصوصاً دستیابی به دانش مورد نیاز به دلیل تحریمهای بینالمللی،
5. فقدان نظام آمار و اطلاعرسانی فناوری در سطح کشور،
6. کمبود تجهیزات نرمافزاری، سختافزاری و آزمایشگاهی لازم در حوزه علوم و فناوریهای صوتی در کشور،
7. عدم ترسیم خطمشی مشخص و نبود اولویتبندی عوامل مؤثر راهبردی در حوزه صوتیّات در کل کشور،
8. وابستگی در اکثر حوزههای علوم و فناوریهای صوتی،
9. ناآشنایی مراکز آموزشی و پژوهشی کشور با گستره کاربردی علوم و فناوریهای صوتی،
10. جذاب نبودن فضای داخلی برای جذب سرمایههای انسانی و مالی.
نقش دولت در رفع چالشها و مسائل انجمن
دولت جمهوری اسلامی ایران به عنوان عالیترین نهاد اجرایی کشور، نقش مؤثر و ویژهای در حل مشکلات انجمنهای علمی ایران دارد در این بخش فهرستوار نقش دولت در حل این مشکلات میپردازیم.
نقش دولت در حل مشکلات انجمن مهندسی صوتیات ایران به شرح ذیل میباشد:
1. حمایت جدیتر و نهادینه شده از برگزاری کنگره، سمینار و همایشهای ملی و بینالمللی شامل تأمین منابع مالی، تسهیل رفتوآمد و اقامت متخصصان و دانشمندان بینالمللی و ...،
2. کمک به ارتقای جایگاه انجمن در عرصه سیاستگذاری و مشاوره به سازمانها، نهادها، مراکز تحقیقاتی و ...،
3. افزایش تجهیزات نرمافزاری، سختافزاری در حوزه علوم و فناوریهای صوتی در کشور،
4. حمایت از پژوهشهای تخصصی صوتیات در سطح پژوهشگاهها، پژوهشکدهها و مراکز آموزش عالی مرتبط با انجمن،
5. حمایت از شکلگیری رشتههای مرتبط با صوتیات در مقاطع تحصیلات عالی و تکمیلی در محلهای قید شده در بند 4،
6. کمک به تشکیل بانک اطلاعاتی در خصوص فناوریهای موجود صوتی در سطح کشور.